Hassan Ahmad Abdul Rahman Muhammed al-Banna,atau ringkasnya Hassan al-Banna adalah pendakwah, reformis sosial dan politik Mesir dan pengasas gerakan Ikhwanul Muslimin. Pada usia 12 tauhn, beliau sudah menghafal al-Quran. Beliau menyertai kumpulan Latihan Akhlak dan Jemaah al-Suluka al-Akhlaqi di sekolah. Beliau rajin menghadiri majlis-majlis zikir
pimpinan al-Ikhwan al-Hasafiyyah. Pada usia 23 tahun, beliau menubuhkan
gerakan Ikhwan Muslimin di bandar Islamailiyyah pada Mac 1928. Hasil
kegigihan beliau, gerakan dakwah beliau mendapat sambutan di Mesir dan di setiap pelusuk negara-negara Islam. Pada tahun 12 Februari 1949 beliau meninggal dunia setelah ditembak mati oleh seorang pembunuh upahan arahan sulit kerajaan Mesir ketika itu.
Kehidupan awal
Hassan al Banna dilahirkan pada Oktober 1906 di desa al-Mahmudiyyah di daerah al-Bahriyyah, Iskandariah, Mesir (barat laut Kaherah).
Beliau berasal dari sebuah perkampungan petani yang terkenal kuat
mentaati ajaran dan nilai-nilai Islam, serta keluarga ulama yang
dihormati. Ketika Hassan al-Banna berusia dua belas tahun, beliau
menjadi pemimpin badan Latihan Akhlak dan Jemaah al-Suluka al-Akhlaqi
yang dikelolakan oleh gurunya di sekolah. Pada peringkat ini beliau
telah menghadiri majlis-majlis zikir yang diadakan oleh sebuah
pertubuhan sufi, al-Ikhwan al-Hasafiyyah, dan menjadi ahli penuh pada
tahun 1922. Melalui pertubuhan ini beliau berkenalan dengan Ahmad al-Sakri yang kemudian memainkan peranan penting dalam penubuhan Ikhwan Muslimin. Ketika berusia tiga belas tahun, Hassan al Banna menyertai tunjuk perasaan semasa revolusi 1919 menentang pemerintahan British.
Pada tahun 1923 ketika berusia 16 tahun dia memasuki Dar al 'Ulum, sebuah sekolah latihan perguruan di Kaherah. Kehidupan di ibu negara Mesir
menawarkannya peluang yang lebih luas berbanding di kampung serta
bertemu dengan pelajar Islam terkemuka (kebanyakannya dengan bantuan
kenalan ayahnya). Walau bagaimanapun, beliau amat terganggu dan tidak
senang dengan pengaruh kebaratan yang dilihatnya disana, terutamanya
peningkatan arus sekular seperti parti-parti politik, kumpulan-kumpulan
sasterawan dan pertubuhan-pertubuhan sosial sekular yang terdorong ke
arah melemahkan pengaruh Islam dan meruntuhkan nilai moral traditional.[nb 3] Hassan al Banna turut kecewa dengan apa yang dilihatnya sebagai kegagalan sarjana Islam di Universiti al-Azhar untuk menyuarakan bangkangan mereka terhadap peningkatan atheisme dan pengaruh mubaligh Kristian.[nb 4]
Beliau kemudian menganggotai pertubuhan Jama'atul Makram al-Akhlaq
al-Islamiyyah yang giat mengadakan ceramah-ceramah berunsurkan Islam.
Melalui pertubuhan ini, Hasan al-Banna dan rakan-rakannya menjalankan
dakwah ke serata pelosok tempat seperti di kedai-kedai kopi dan
tempat-tempat perhimpunan orang ramai. Pada peringkat inilah beliau
bertemu dan mengadakan hubungan dengan tokoh-tokoh Islam terkenal
seperti Muhibbuddin al-Khatib, Muhammad Rashid Reda, Farid Wajdi dan
lain-lain.
Di tahun akhirnya di Dar al-'Ulum, beliau menulis bahawa beliau
bercadang untuk menzuhudkan dirinya menjadi "penasihat dan guru" bagi
golongan dewasa dan kanak-kanak agar dapat mengajar mereka mengenai
matlamat "agama adalah sumber kegembiraan dan keriangan dalam
kehidupan". Beliau mendapat ijazah pada tahun 1927 dan diberikan jawatan sebagai guru bahasa Arab di sekolah rendah kebangsaan di Isma'iliyya, sebuah bandar yang terletak di Zon Terusan Suez. [nb 5]
Keluarga
Bapanya, Syeikh Ahmad al-Banna merupakan seorang ulama, imam, guru dan seorang pengarang terkenal berkelulusan Universiti Al-Azhar
yang menulis serta menyumbang kepada penulisan kitab-kitab hadis dan
fiqh perundangan Islam. Bapa beliau juga memiliki kedai membaiki jam dan
menjual gramophone. Syeikh Ahmad bin Abdul Rahman al-Banna turut
mengkaji, menyelidik dan mengajar ilmu-ilmu agama seperti tafsir
al-Qur'an dan hadis kepada penduduk tempatan, dan dia banyak dipengaruhi
oleh fikrah serta cita-cita perjuangan Syeikh Muhammad Abduh dan Sayyid
Jamaluddin al-Afghani.
Sungguhpun Syeikh Ahmad al-Banna dan isterinya memiliki sedikit
harta, mereka bukannya orang yang kaya dan bertungkus lumus untuk
mencari nafkah, terutama selepas berpindah ke Kaherah pada 1924;
sebagaimana yang lain, mereka mendapati bahawa pendidikan Islam dan
kealiman seseorang tidak lagi dihargai di ibu negara itu, dan hasilkerja
tangan mereka tidak mampu menyaingi industri besar-besaran
Ahmad Saiful Islam, anak lelaki Hassan al Banna, menceritakan bagaimana beberapa sifat peribadi Hassan al Bannan semasa beliau masih hidup lagi.
Antaranya beliau sangat menjaga dan memerhati perkembangan
anak-anaknya. Setiap anaknya mempunyai fail khas yang ditulis oleh
beliau sendiri. Di dalam fail tersebut terkandung maklumat seperti
maklumat-maklumat perubatan anak-anaknya, sijil-sijil pelajaran
bersertakan catitan-catitan tentang kemajuan pembelajaran mereka.
Hukuman yang paling berat pernah beliau kenakan kepada anak-anaknya
hanyalah cubit telinga. Sifat pemurah kepada anak-anaknya dilihat
apabila beliau memberikan wang saku kepada mereka sebanyak 3 Qurusy
berbanding kanak-kanak lain yang puratanya mendapat suku atau setengah
Qurusy sahaja daripada ibu bapa mereka.
Beliau menyediakan satu perpustakaan khas buat Ahmad Saiful Islam.
Ini adalah antara proses pentarbiahan beliau kepadanya. Beliau tidak
melarang Saiful Islam membaca apa-apa jenis bahan bacaan, malahan
memberi bacaan lebih baik untuk dibaca oleh Saiful apabila selesai
membaca bahan bacaan diminatinya.
Hassan al Banna juga bersungguh-sungguh melaksanakan sunnah Rasulullah SAW.[1]
Beliau berusaha untuk mengenali setiap kaum keluarga isterinya. Antara
kisah menarik, beliau pernah mengejutkan isterinya dengan menziarahi
seseorang yang telah terputus hubungan kekeluargaan dengan siterinya
kerana orang itu bukanlah anak kepada orang yang mempunyai hubungan
keluarga dengan isterinya. Begitulah tahap kesungguhan dan ketelitian
beliau dalam melaksanakan sunnah Rasulullah SAW.
Penubuhan "Ikhwanul Muslimun", kegiatan dakwah dan kematian seorang wira
Pada Mac 1928, Syeikh Hassan al-Banna telah menubuhkan gerakan Ikhwan Muslimin
di bandar Ismailiyyah. Ketika itu beliau berusia 23 tahun. Di
Ismailiyya, sebagai tambahan kepada kelas siangnya, beliau melaksanakan
matlamatnya dengan memberi kelas malam kepada keluarga anak muridnya.
Beliau juga berceramah di masjid, malah dikedai kopi, yang pada masa itu
masih baru dan dipertikaikan nilai moralnya. Pada awalnya, sesetengah
pandangannya berkenaan perlaksanaan Islam yang mudah mendorong kepada
tentangan hebat dengan elit keagamaan tempatan dan beliau mengamalkan
polisi mengelakkan kontrovesi agama.
Beliau sedih dengan tanda-tanda jelas pengawalan ketenteraan dan
ekonomi di Isma'iliyya seperti kem ketenteraan British, kemudahan awam
yang dimiliki oleh kepentingan luar dan tempat tinggal mewah milik
pekerja syarikat Terusan Suez yang bersebelahan dengan rumah haram pekerja Mesir.
Setelah berkhidmat 19 tahun dalam bidang perguruan, beliau meletakkan
jawatan pada tahun 1946 untuk menyusun kegiatan dakwah dengan berkesan
dalam masyarakat di bandar itu. Pengalaman ahli jemaah yang dikumpulkan
sekian lama menjadikan Ikhwan Muslimin sebuah gerakan yang berpengaruh.
Ternyata Hassan al-Banna adalah pemimpin yang bijak mengatur
organisasi. Ikhwan Muslimin disusun dalam tiga peringkat iaitu
memperkenalkan Ikhwan dan menyebarkan dakwah asas melalui ceramah serta
kegiatan kebajikan. Kemudian membentuk keperibadian anggota agar
bersedia menjalani jihad seterusnya melaksanakan cita-cita perjuangan
Islam dengan tegas. Ikhwan Muslimin berjaya menjadi sebuah gerakan yang
menggegarkan Mesir terutama selepas perang dunia kedua apabila gerakan
itu turut bertanding di dalam perebutan kuasa politik. Pengaruh Ikhwan
yang semakin kuat amat dikhuatiri dan ditakuti oleh kerajaan Mesir yang
diketuai oleh al-Nukrasi Bassa dari parti al-Sa'di yang bertindak
mengharamkan Ikhwan Muslimin pada 1948
atas tuduhan merancang satu pemberontakan untuk menjatuhkan kerajaan.
Sungguhpun begitu, Hassan al-Banna tidak ditahan dan beliau cuba sedaya
upaya menyelamatkan Ikhwan.
Malangnya usaha beliau belum berhasil sehinggalah dibunuh kerana ditembak pada waktu tengah hari 12 Februari 1949,
ketika keluar dari bangunan pertubuhan Ikhwan Muslimin. Beliau
menghembuskan nafas terakhir di hospital dan pembunuhan beliau didakwa
dirancang oleh polis rahsia kerajaan berikutan kematian perdana menteri
yang dibunuh oleh seorang pelajar yang kecewa dengan pembubaran Ikhwan
Muslimin. Jenazah al-Imam Hassan Al-Banna telah dikebumikan dengan
kawalan kereta-kereta kebal dan perisai. Orang ramai tidak dibenarkan
menghadiri upacara pengebumiannya, yang hadir hanya keluarganya sendiri.
peristiwa pembunuhan anwar sadat
